オーストラリア・ニュージーランド軍団のある兵士からの手紙大正4年8月10日、ゲリボル
かつては幸せだった我が家族の皆様、ゲリボルの地獄からこんにちは。こんな手紙をあなたたちに書くつもりはありませんでした。しかし私は若かりし頃の夢を描きたかったのです。あと、私がここを地獄と呼ぶのは気にしないでください。ここは本当に美しい場所です。オリーブの木に豊かで、戦であるにも関わらず、どこでも花を咲かせる赤いケシに喜びが満ちる。そして、ゲリボルの鶯があなたたちへの憧れと相まって私の心を痛めつける。
幾時も幾時も、私は何も感じず、何も聞きません。その間、彼はただ見て、隠れ、撃ち、銃剣を直し、敵を殺し、シラミを掻き取る。食料として渡された乾燥ビスケット、クラッカー、干し肉のかけらをかじる。時間があれば彼は眠り、私は本当に僅かにしか眠らない。
私は今やただのオーストラリア・ニュージーランド軍団の兵士です。愛おしい歌も、食べ物も、香りも、また愛おしい人も。
私は今やただの一人です、生き残った者の一人なのです。死ぬ時もその一人になってしまうのでしょう。御国のために勇敢に戦った者たちの一人です。そう、勇敢に、御国のために。彼は勇敢でしょうか?本当は、勇敢さは強いることができません。
故郷といえば、ここはテュルク人たちの地で、この戦争は私たちの戦争ではありません。私たちはイギリス人も言うような、ただの熱い心を持った少年らなのです。
私はここの人たちとどうして敵になってしまったのでしょうか?私はこの戦争で死ぬことを拒みます。しかし、生きる希望などもうありません。神様、私の罪をどうかお赦しください。
皆様への親愛を込めて。ーー
原文(トルコ語)
10 Ağustos 1915, Gelibolu
Sevgili ve bir zamanlar mutlu ailem
Gelibolu cehenneminden hepinize merhaba
Bu mektubu size yazmak niyetinde değildim
Ancak gencecik hayallerimi resmetmek istedim
Hem siz benim buraya cehennem dediğme bakmayın
Burası hakkaten güzel bir yer
Zeytin ağaçlarının bolluğu
Savaşa aldırmadan her yanda pıtır pıtır açan kırmızı gelinciklerinin neşesi
Bir de Gelibolu bülbülleri sizlere olan özlemimle birleşince insanın içini acıtıyor
Saatlerce hiçbir şey hissetmiyor ve duymuyorum
Bu arada sadece bakıyor, saklanıyor
Ateş ediyor, süngü takıyor, düşman öldürüyor, bit ayıklıyor
Yemek diye verdikleri kuru bisküvi, kraker, kuru et parçalarını kemiriyor
Zaman olursa yatıyor, çok ender olarak da uyuyorum
Ben artık sadece bir Anzak askeriyim
Ne sevdiğim şarkılar, yemekler, kokular ne de sevdiğim insanlar
Ben artık bir sayıyım, yaşayan bir sayı
Ölürsem o zaman da bir sayı olacağım
Vatan uğruna kahramanca ölmüş bir sayı
Kahramanca ve vatan uğruna
Kahramanlık mı
Hadi ya
Kahramanlık zorla olmaz
Vatana gelince, burası Türklerin vatanı ve bu savaş bizim savaşımız değil
Bizler İngilizlerin de söyledikleri gibi sadece hevesli oğlan çocuklarıyız
Ben bu insanlarla neden düşman olmuştum ki
Ben bu savaşta ölmeyi reddediyorum
Bu benim savaşım değil
Fakat yaşamak için de hiç isteğim kalmadı
Tanrım günahlarımı affet
Hepinizi çok seviyorum